मिति : २०७६।१।५

प्रेस विज्ञप्ति

प्रेस काउन्सिल नेपालका बारेमा हालै सञ्चारमाध्यम, सामाजिक सञ्जालमा पोखराका पत्रकार अर्जुन गिरी गिरफ्तारी प्रकरणका क्रममा आएका विषयप्रति काउन्सिलको ध्यानाकर्षणभएको

छ । प्रेस काउन्सिल प्रेस स्वतन्त्रताको पक्षधर संस्था हो । सँगसँगै जिम्मेवार, उत्तरदायी पत्रकारिताको लागि आचारसंहिता पालनामा प्रवर्धकको भूमिका खेल्दै नियामक निकायकोरुपमा रही आएको छ । काउन्सिल पत्रकारलाई थुनाउने, दुःख दिने पक्षमा न हिजो थियो, न आज छ, न भोलि हुनेछ ।

नेपाल सरकार मन्त्रीस्तरबाट मिति २०६४।३।२६ मा भएको निर्णयबमोजिम Electronic Media खासगरी अनलाइन समेतलाई आचारसंहिता निर्माण र सोको अनुगमन गर्ने गरीकाउन्सिललाई जिम्मेवारी तोकिएको हुँदा अनलाइन पत्रकारितालाई व्यवस्थित बनाउँदै जाने र आचारसंहिता अनुगमनका लागिसमेत नेपालबाट सञ्चालित पत्रकारिता व्यवसायकोरुपमा सञ्चालन गरिरहेका अनलाइनलाई सूचीकरण गर्न मिति २०७०।४।१६ को गोरखापत्रमा सूचना प्रकाशन गरी सूचीकरण प्रक्रिया अगाडि बढाइएको व्यहोरा सर्वविदितै छ ।यसअघि कहिँकतै अनलाइन सञ्चारमाध्यमको दर्ता एवं सूूचीकरणको व्यवस्था थिएन । पछिल्लो समयमा अनलाइन सञ्चालन निर्देशिका जारी भयो । अनलाइन सञ्चारमाध्यम सञ्चालननिर्देशिका–२०७३ (पहिलो संशोधन २०७४) मा भएको व्यवस्थाबमोजिम  अनलाइन सञ्चारमाध्यम सूचना तथा प्रसारण विभागमा दर्ता हुने र पत्रकार आचारसंहिता पालना गरे÷नगरेकोसम्बन्धमा अनुगमन र निरीक्षण एवं अभिलेख काउन्सिलले गर्ने व्यवस्थाबमोजिम प्रचलित कानुनअनुसार तोकिएको प्रक्रिया पूरा गरेका अनलाइन काउन्सिलले सूचीकरणका लागिनिवेदन दर्ता गर्ने र अनुगमन गर्दै आइरहेको छ । हालसम्म १६७० वटा अनलाइन सूचीकरणका लागि प्राप्त भएको व्यहोरा यसैमार्फत जानकारी गराउन चाहन्छौं । काउन्सिलले कुनैअनलाइन सूचीकरण छ वा छैन भनी जानकारी माग भई आएमा सोको जानकारी उपलब्ध गराउँदै आएको व्यहोरासमेत जानकारी गराइन्छ ।

पछिल्लो समय तान्डवन्यूज डटकमका सम्पादक अर्जुन गिरीलाई विद्युतीय कारोबारसम्बन्धी कसुरमा केन्द्रीय अनुसन्धान व्युरो (सिआइबी) मा उजुरी परी गिरफ्तारी भएको विषयसबैमा जानकारी नै छ । मिति २०७५।१२।२६ गते www.tandavnews.com काउन्सिलमा सूचीकरण भए/नभएको बारेमा विपेन्द्रराज बतासले जानकारी माग गरी निवेदन दिएकोमासोको जानकारी दिंदा सूचीकरणको लागि प्राप्त निवेदनका आधारमा एकीकृत अभिलेखसिट तयार गर्दा कम्प्युटर टाइपमा त्रुटि भई www.tandavnews.com हुनुपर्नेमाwww.tandannews.com भएकोले फेला नपरेको कारण सूचीकरणका लागि प्राप्त नभएको भनी पत्राचार भएको हो । अनलाइन सूचीकरण भए÷नभएको सम्बन्धमा खुलाई पठाइदिनकेन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी)को तर्फबाट च.नं. ७१०६, मिति २०७६।१।२ गते मात्र काउन्सिलमा पत्र प्राप्त भएको हो । सोही दिन उक्त अनलाइनको सूचीकरणसम्बन्धी शुरुफाइलसहित विस्तृत विवरण अध्ययन एवं परीक्षणपश्चात्  २०७४।१२।२९ मा सूचीकरणको लागि प्राप्त भएको व्यहोरा उल्लेख गर्दै पत्रद्वारा माग गरिएको विवरण पठाइएको हो ।सचिवालयको तर्फबाट अभिलेखका क्रममा हुन गएको त्रुटि र सोबाट पत्राचार हुँदा तथ्य फरक परेकोप्रति काउन्सिल सचिवालय क्षमा प्रार्थी छ भनी प्रेस काउन्सिलको क्षेत्राधिकारकोसम्मान गर्दै प्रशासनिक कारबाही यथाशीघ्र टुङ्ग्याइ सहयोग गरिदिनुहुन समेत केन्द्रीय अनुसन्धान व्युरो (सिआइबी) लाई अनुरोध गरिएकोे हो । साथै यो त्रुटिपूर्ण कार्यमा संलग्नकर्मचारीलाई तत्कालै स्पष्टीकरण सोधी कारबाही प्रक्रिया अघि बढाइसकिएको छ ।

काउन्सिल सचिवालयले योे घटनालाई शिक्षाको रुपमा लिएको छ । सचिवालयको तर्फबाट त्रुटि भएकै हो । सो विषयमा क्षमायाचनासहित तथ्ययुक्त विवरण तुरुन्तै पत्रमार्फत्जानकारी गराइएको हो, जुनकुरा हामीले केन्द्रीय अनुसन्धान व्युरो (सिआइबी) लाई पठाएको पत्रमा समेत उल्लेख गरेका छौं । यस घटनाबाट हामीले अभिलेख दुरुस्त राख्नका लागिथप प्रक्रिया थालनी गरेका छौं र दोषी कर्मचारीउपर छानबिन एवं कारबाही हुनेमा विश्वस्त पार्न चाहन्छौं ।  साथै पत्रकार गिरीको तर्फबाट यस मुद्दामा बहस पैरवीका निमित्त कानुनव्यवसायी मुकरर गरिएको थियो ।

विगतमा पनि काउन्सिलको क्षेत्राधिकार नाघेर कतिपय पत्रकारलाई गरिएको गिरफ्तारीलाई काउन्सिलकै पहलमा छुटाउने र पत्रकार आचारसंहिताको प्रक्रियाअन्तर्गत मुद्दाछिनोफानो गर्ने भूमिका निर्वाह गरेको तथ्य पनि छर्लङ्ग नै छ । काउन्सिल पत्रकारलाई थुनाउने, दुःख दिने पक्षमा किमार्थ छैंन । विगतमा समेत शुभदिन डटकम, सुशासनन्यूजडटकम, मूलधारन्यूज डटकम, शेयरबजार साप्ताहिक, खोजतलासन्यूज डटकम, पोष्टपाटी डटकम, पाथीभरा अनलाइन डटकम, मोरङअनलाइन डटकम, नेपालसन्देश डटकमलगायतका सञ्चारमाध्यममा सम्प्रेषित विषयका सन्दर्भमा तहाँ कार्यरत पत्रकारउपर प्रहरीमा भएका उजुरीका सम्बन्धमा छलफल गरीे पत्रकार आचारसंहिता प्रक्रियाअन्तर्गतटुङ्ग्याइएको व्यहोरा स्पष्ट पार्न चाहन्छौं ।

अन्त्यमा काउन्सिल सबैको साझा संस्था हो । असल नियतले गरेको कामलाई गलत नियतले प्रचार नगरिदिनुहुन प्रेस काउन्सिल सबैमा आग्रह गर्दछ । प्रेस काउन्सिलसचिवालयको प्राविधिक त्रुटि समेतका कारण पत्रकार अर्जुन गिरीले जुन कठिनाई व्यहोर्नु प¥यो, सोको लागि समेत प्रेस काउन्सिल क्षमा प्रार्थी छ । साथै सञ्चारमाध्यममा सम्प्रेषितसमाचार सामग्रीमा विद्युतीय कारोबार ऐन आकर्षित नहुने व्यहोरासमेत सम्बन्धित सबैमा ध्यानाकर्षण गराउन चाहन्छौं । पत्रकार गिरी आजै अदालतको आदेशले रिहा हुनुभएको छ। उहाँको रिहाइको लागि आवाज उठाउने/सहयोग पु¥याउने पत्रकार एवं पत्रकारितासँग सम्वद्ध संघसंस्था, न्यायालय, कानुन व्यवसायीप्रति प्रेस काउन्सिल आभार व्यक्त गर्दछ ।

झविन्द्र भुसाल

मुख्य अधिकृत